Mantelzorg en hulp bij langer thuis wonen

Wat… als mantelzorgen makkelijker kan

U bent mantelzorger. Een mooie taak. Maar anderen begrijpen misschien niet altijd dat u ‘zo veel zorg’ biedt. Uw partner of kind bijvoorbeeld. Zij willen natuurlijk ook aandacht. Als mantelzorger kunt u er dan ‘tussen’ komen te zitten.

U behoort dan tot de ‘sandwich generatie’, een begrip dat in de jaren 80 van de vorige eeuw in Amerika ontstond. Vaak gaat het om vrouwen die de zorg hebben voor een gezin en voor één of meer familieleden.

Gelukkig is er hulp

Maar wat dan? Degene die de zorg nodig heeft, naar een zorginstelling sturen? Maar langer thuis wonen is juist goed voor mensen. Naar een instelling gaan hoeft vaak niet. Want gelukkig is er allerlei hulp. En wat als mantelzorgen dan makkelijker voor u wordt?

Voordelen van langer zelfstandig thuis wonen

  • Langer geestelijk en lichamelijk gezond

    Het grote voordeel van langer zelfstandig thuis wonen is, dat ouderen vaak langer gezond blijven. Geestelijk en lichamelijk. Immers, als mensen verzorgd worden, hoeven zij zelf weinig meer te doen. Dit wordt ‘hospitalisering’ genoemd. Mensen worden dan eigenlijk patiënt. Dit leidt tot ‘aangeleerde hulpeloosheid’: het gevoel niets meer zelf te kunnen. Hierdoor kunnen mensen geestelijk en lichamelijk achteruit gaan. In hun eigen, vertrouwde omgeving blijven mensen juist vaak doen wat ze deden. Ze moeten dan bijvoorbeeld naar de supermarkt. Dit houdt geest en lichaam actief.

  • Sociale contacten in de buurt

    Veel mensen vinden het fijn om zelfstandig thuis te blijven wonen. Want zij blijven dan in hun vertrouwde omgeving, met buren en vrienden. Vaak hebben zij sociale contacten in de buurt. Deze zijn heel belangrijk. Goede contacten dragen ook bij aan het gevoel van een zinvol leven. En dat is de belangrijk voor ‘levensgeluk’, zegt de positieve psychologie.

  • Mensen kunnen zelf blijven bepalen

    Mensen willen bovendien graag zelf bepalen. Bijvoorbeeld wat in de woning voor hen wordt aangepast. En welke hulp en zorg zij inschakelen en door wie. Dit draagt ook bij aan hun gevoel van eigenwaarde.

  • De woonlasten zijn laag

    Verder heeft thuis blijven wonen vaak ook een heel concreet voordeel: de woonlasten zijn laag. Want doorgaans wonen ouderen al langer in hun woning. Is het een koopwoning? Dan is de hypotheek mogelijk afbetaald. Gaat het om een huurwoning? Dan is de huur vaak nog relatief laag.

Nederlanders blijven lang zelfstandig wonen

Ouderen in Nederland blijven lang zelfstandig wonen. Van de mensen ouder dan 85 jaar woont 7 van de 10 ouderen nog zelfstandig. Bij de mensen van 90 tot 95 jaar is dit nog 6 op de 10. Of mensen nog thuis wonen hangt vooral af van hun gezondheid.

Bronnen: Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Voldoen aan de drie basisbehoeften

Wat mensen dus willen, is zelfstandig zijn, zelf bepalen en bekenden om zich heen hebben. Dat klopt met wat de psychologie zegt: mensen hebben 3 basisbehoeften. Meestal is iemand gelukkig als deze behoeften zijn vervuld.

Autonomie, competentie en verbondenheid

Het gaat om de behoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid. Autonomie wil zeggen: zelf kunnen bepalen. Competentie houdt in: zelf in staat zijn dingen te doen. Verbondenheid spreekt misschien voor zichzelf: goede contacten hebben met andere mensen.

Het heeft dus veel voordelen als mensen langer zelfstandig thuis wonen. Ouderen willen dat zelf meestal ook. Zij blijven dan langer geestelijk en lichamelijk gezond. Bovendien zijn zij dan vaak gelukkiger.

Hulp bij langer zelfstandig thuis wonen

Langer zelfstandig wonen van bijvoorbeeld uw vader of moeder heeft dus voordelen. Maar ja, u heeft dan wel mantelzorgtaken. En die taken moeten wel te doen zijn. Gelukkig bestaat er allerlei hulp. Voor degene die de zorg nodig heeft en voor u als mantelzorger.

  • Ook de overheid vindt het belangrijk dat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. En geeft daarover veel informatie. Dit is een startpagina van de overheid over langer zelfstandig wonen. U leest hier bijvoorbeeld over hulp van uw gemeente, over de rol van de wijkverpleegkundige en over ‘slimme oplossingen’ voor in huis.
  • Via de overheid kunt u naar eenpagina over de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo). Deze wet gaat over de hulp die uw gemeente biedt bij langer zelfstandig thuis wonen. U leest bijvoorbeeld over het persoonsgebonden budget (pgb). Ook kunt u hier een handig overzicht maken, over wat u moet regelen en waar u mogelijk recht op heeft.

    Hier vindt u meer informatie over het regelen van het pgb. U leest hier over het aanvragen van het pgb, over zorg declareren en over het vinden van een wijkverpleegkundige. Met – ook handig! – een aantal veel gestelde vragen over het pgb, bijvoorbeeld ‘welk telefoonnummer kan ik bellen met vragen over een pgb’.

  • Op de website Langer thuis in huis leest u over veiligheid, vitaliteit, gezelligheid, het voorkomen van eenzaamheid, hulpmiddelen, geldzaken en thuiszorg. Ook staat hier informatie over het levensloop bestendig maken van een woning en over woongroepen voor senioren.

    Kijk voor thuiszorg ook op de website van Coöperatie VGZ, met bijvoorbeeld antwoorden op veel gestelde vragen. Bijvoorbeeld ‘waar vind ik passende zorg’ en ‘wat is het verschil tussen zorg in natura en het persoonsgebonden budget (pbg)?’.

  • Speciaal voor u als mantelzorger heeft Coöperatie VGZ een webpagina over mantelzorg. Het gaat op deze pagina over hulp en advies, over de mantelzorgmakelaar en over vervangende mantelzorg. En ook over de vergoedingen die u daarvoor kunt krijgen. De mantelzorgmakelaar helpt u als u veel moet regelen. Met vervangende mantelzorg kunt u als mantelzorger zelf even op adem komen.

    Ook vindt u bij Coöperatie VGZ een gratis online workshop voor mantelzorgers. Maak er gebruik van!

Als mantelzorger staat u er dus niet alleen voor

Uw gemeente geeft u hulp bij langer zelfstandig thuis wonen. Bij Coöperatie VGZ kunt u ook terecht voor hulp, bijvoorbeeld voor de mantelzorgmakelaar en vervangende mantelzorg.

Bronnen van de informatie

U las een ‘long read’ over mantelzorg. De informatie hierin komt uit diverse bronnen, zoals eigen onderzoek, de ontwikkelingspsychologie, de gezondheidspsychologie en de positieve psychologie. Wij beschikken over deze psychologische kennis omdat een VGZ-collega, Jacob van Lier, de opleiding toegepaste psychologie doet. Wij delen deze informatie graag met u.